Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından gerçekleştirilen ve Göcek Koylarını kapsayanbazı ihalelelere karşı tepki gösterilip eylem yapıldı. Göcek Mahallesinde bir takım sivil toplum kuruluşları öncülüğünde Mavi tur yatları ile günü birlik ve özel gezi teknelerin vazgeçilmez rotalarında bulunan doğa güzelliğiyle ünlü koyların korunması amacıyla eylem düzenlendi. Bazı siyasi parti temsilcilerinin de destek verdiği eyleme vatandaşlar ve tekne işletmecileri tarafından yoğun katılım gerçekleşirken mapa ve şamandra ihalelerinin bir an önce iptal edilmesi istendi. Geçtiğimiz günlerde; Osmanağa, Günlük, Boynuzbükü ve İnceburun koylarında teknelerin bağlanması ile ilgili mapa ve şamandıra ihalesi Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından gerçekleştirildi. Önümüzdeki günlerde ise ihalenin ikinci etabı gerçekleştirilecek. Edinilen bilgiye göre; 24 Mart 2022 tarihinde ise Kille Bükü, Kille, Bedri Rahmi, Sıralıbük, Kapukargın, Sarsala, Hamam, Binlik ve Martı koyları ile ilgili mapa ve şamandıra ihalesi yapılacak.
“Meslek Örgütleri Açıklamalarda Bulundular”
Mapa ve şamandıra ihalelerine Fethiye ve Göcek halkından yoğun bir tepki geldi. Göcek meydanında protesto gösterisi gerçekleşti. Geçtiğimiz hafta söz konusu ihale ile ilgili Fethiye Güç Birliği tarafından açıklama yapılarak ihalenin bakanlıktan iptal edilmesi istenmişti. Kamu yararı olmadığı ifade edilen bu ihale ile mapa ve şamandıraları kullanacak olan tekne ve yatların yüksek bedeller ödeyeceği ve mevcut koyların karadan bağlantısı olduğundan dolayı burada bir yapılaşmanın meydana gelebileceği ve bir rant projesi olacağı iddiaları ile ilgili tartışmalar sürüyor. Basına yansımayan açıklamalarda ise burada tipik bir ücretli deniz oto park sisteminin kurulacağı, çevreye ve deniz dibine zarar vermemesi amacıyla koylarda mapa ve şamandıra sisteminin benimsendiği fakat gerçekleşen ihale ile buranın bir rant projesi olduğu iddia edilmekte…Bu koylara gelecek olan teknelerin yüksek meblağlar ödeyerek mapa ve şamandıraları kullanacağı ve ilerleyen süreçte gelen tekneler ve yatlar için personel barınma amaçlı bir yapılaşma şeklinde; kafe ve restoran gibi işletmelerin açılabileceği ve sonuçta bu koyların ranta feda edileceği iddiaları konuşulmakta. Geçtiğimiz hafta Fethiye Güç Birliği ihalenin çok kısa süre içersinde gerçekleştiğini ifade ederek kamu yararı olmayan bu ihalenin iptal edilmesini isteyerek, söz konusu ihale ile yapılacak olan ihalelerinde iptalini talep ederek; durumu yargıya taşımıştı.
“İhalelerin İptali İle İlgili İmza Kampanyası Düzenlendi”
Göcek’te meslek örgütleri ile sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve vatandaşların yoğun katılımıyla protesto gösterisi yapıldı. Fethiye Belediyesi Halk Evi önündeki meydanda toplanan oda başkanları, meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile vatandaşlar ihalelerin iptalini istediler. Protesto eylemine CHP’li eski vekillerden Ceyhun İrgil, CHP Fethiye İlçe Başkanı Mehmet Demir, İYİ Parti Fethiye İlçe Başkanı Ali Fatih Çoban, Gelecek Partisi Fethiye İlçe Başkanı Sadet kansız, CHP Dalaman ve Ortaca İlçe Başkanları, İMEAK Deniz Ticaret Odası başkanı Şaban Arıkan ve yönetim kurulu üyeleri, FTSO Başkanı Osman Çıralı, Fethiye Ziraat Odası başkanı Kenan Karayiğit, Tursab Batı Akdeniz Bölge başkanı Özgen Uysal, Fethiye Belediye eski başkanı Behçet Saatcı, Fethiye Kent Konseyi temsilcileri, Fethiye Güç Birliği yönetimi, Günü Birlik Tur Tekneleri Kooperatifleri temsilcileri, Balıkçılık Kooperatifi temsilcileri, Çevre örgütlerinin temsilcileri, meslek örgütleri ile sivil toplum kuruluşları temsilcileri, denizciler, tekneciler ve çok sayıda vatandaş katıldı. İhalelerin iptali ile ilgili imza kampanyası düzenlendi.
“Koylarımız İle Oynanmasını İstemiyoruz”
Protesto gösterisinde ilk konuşmayı yapan İMEAK Deniz Ticaret Odası başkanı Şaban Arıkan “Bu bir organize hareket değildir. Herkes kendi isteği ve tevazusu ile gelmiştir. Bu bir halk gücüdür. Koylarımız ile oynanmasını istemiyoruz. Aynı zamanda burada bulunmamızın siyasi hiçbir yönü de bulunmamaktır. Biz bu gün buraya herkesi davet ettik. Gelen tüm başkanlarımıza, stk ve meslek örgütleri temsilcilerine, tüm denizci meslektaşlarıma, Göcek ve Fethiye halkına çok teşekkür ediyorum. Bu gün burada toplanma amacımız Göcek koylarının ihaleye verilmesi ile ilgilidir. Bu konu hakkında arkadaşlarımız birer konuşma yapacaklar. Koylarımız ile oynanmasını istemiyoruz. Biz bu şartlarda koylara misafirlerimizi götürmemiz mümkün değildir. Aynı şekilde kendi özel tekneniz ile de bu koylara gitmeniz mümkün değil. Bu şartlarda mapa ve şamandıraları koyan işletmeler çok yüksek bedeller isteyecekler. Dolayısıyla bu işin sürdürüle birliği ortadan kalkmaktadır. Bizim istediğimiz koyları koruyabilelim. Bu işin sürdürüle birliği için bu sistemin yerel stk’lar veya belediyeler tarafından yapılması gerekiyor. Bu koylarda iş yapanlara ve halkımıza; kamu yararına kullanılacak bir şekilde, ücretsiz bir hizmet verecek sistemin olmasını istiyoruz. Bu şartlarda buraları bir zenginler kulübü olur. Bu şekilde kalır ve hiç kimse buralara giremez. Bizleri yalnız bırakmadığınız için hepinize teşekkür ediyorum” dedi.
“Biz Bu Sistemde Hayatta Durmamız Mümkün Değildir”
Arıkan’ın konuşmasından sonra Göcek Halk Meclisi adına başkan Yeşim Mukan konuşma yaptı. Yeşim Mukan konuşmasında “Koylarımız ile ilgili ihaleyi çok kısa bir süre içinde öğrenebildik ve çok kısıtlı bir zaman vardı. Denizi ve çevreyi korumak için gerçekleştirilecek hiçbir projeye karşı değiliz. Fakat burada 6 etaptan oluşacak ve toplam 19 koy’un mapa ve şamandıra sistemine geçilmesi ile ilgili bir projeden bahsedilmektedir. İhalenin ilki gerçekleşti ve bedeli gerçekten çok yüksek. Dolayısıyla bu koylarda konaklayacak teknelere, günlük ve mavi yolculuk teknelerine çok ciddi bir ek maliyet ve yük getireceğini düşünüyoruz. Bu sistemin kamu yararına ve halkın ortak kullanımına geçilecek bir sistem ile olması gerekiyor. Bu koyların özel şahıslara ve kurumlara verilerek özelleştirilmesi doru bir yaklaşım değildir. Biz buna itiraz ediyoruz” dedi. Türkiye Yatçılar Birliği adına konuşma yapan Serhan Cengiz’de “Sürdürülebilir yat turizmi için çevreye, denize ve doğaya duyarlılığımız çerçevesinde bu sisteme karşı değiliz. Mapa ve şamandıra sistemi dünyanın deniz parkı olarak geçen ve uygulanan bir sistemdir. Bizim sektörümüzün var olabilmesi için doğaya ve çevrenin korunmasına ihtiyaç vardır. Bu koylar hepimizin, biz bunun özelleştirilmesi ile ilgili şeffaflık istiyoruz. Nasıl bir uygulama olacağını bilmek istoruz. Elbette korunmasını istiyoruz ve bir bilgi hakkı istiyoruz” dedi. Fethiye Günü Birlik Teknecilerin üst birliği adına Göcek Günü Birlik Tekne Kooperatifi Başkanı Necdet Sarı konuşma yaptı. Necdet Sarı konuşmasında “Biz günü birlik tekneciler olarak bu sistemde ve bu ihale şartları ile yüksek bedeller ödeyerek iş yapmamız mümkün değildir. Sektör tıkanacaktır. Biyolojik çeşitlilik deniliyor ama araştırmalarımıza göre daha önceki yere 97 tane tonoz ve şamandıra atıldı. Bunlar atıl bir durumda bekliyor. Toplam 6 etapta bütün koylara tonuz ve şamandıra atılacak. Biz bu sistemde hayatta durmamız mümkün değildir” dedi. Meslek örgütleri adına son konuşmayı Göcek, İnlice Balıkçılar Kooperatifi Başkanı Uğur Mutlu konuşma yaptı. Uğur Mutlu konuşmasında “daha önce 90 kusur civarında bir tonoz denize bırakıldı. Atıl vaziyette dipte duruyor. Bizim ağlarımız bazı teknelerin de çapaları takılıyor. Bu ihalelerin gerçekleşmesi sonucunda yeni atılacak tonozlarla bizim bu denizlerde balıkçılık yapmamız mümkün değildir. Çünkü ağ attığımız her yerde ağlarımız tonozlara takılacak. Bu ağlar denizlerde kalacak ve denizlerdeki canlıları yok edecektir. Biz balıkçılar olarak tonoza karşıyız” dedi.
“Fethiye ve Göcek’ten Ortak Açıklama”
Meslek örgütleri yöneticilerin konuşmasından sonra ortak bir açıklama yapıldı. Ortak açıklama Fethiye Kent Konseyi Yürütme Kurulu üyesi Birol keski tarafından yapıldı. Yapılan ortak açıklama şu şekilde “Fethiye, Göcek ve Dalaman yerleşmeleri koylarında bulunan yat limanı, marina ve yat bağlama iskeleleri haricinde teknelerin parklanma ihtiyaçlarının karşılanabilmesi ve teknelerin karaya sabitlenebilmesi amacıyla deniz kıyılarında birçok mapa alanı tanımlanmış ve bağlama noktaları oluşturulmuştu. Bahsedilen mapaların oluşturulmasının temel amacı, koylarda demir atan teknelerin kıyılardaki ağaçlara bağlanmasının önüne geçilerek ağaçların devrilme ve tahribatlarının önlenmesi idi. Özellikle Göcek koylarında yoğunlaşan tekne parklanmalarında oluşan sorunların çözümlenmesi amacıyla Göcek Koyları Yönetim Planı oluşturulmuş, plan uyarınca mapa noktalarında veya diğer noktalarda her teknenin en fazla üç gün demir atabileceği hükümü belirlenmiştir. Belirlenen mapa noktalarına tüm tekneler ücretsiz olarak bağlanabilmekte idi. Ancak, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından mapa, tonoz ve şamandıralama sistemlerinin yeniden düzenlenerek bunların işletilmesine yönelik bir ihale süreci başlatılmıştır. Şimdilik, 15.04.2022, 24.04.2022 ve 08.05.2022 tarihli olarak açıklanan ihaleler uyarınca Fethiye, Göcek ve Dalaman koylarında mevcut kapasitelere ilave olarak yaklaşık 400 tekne bağlama kapasiteli mapa, tonoz ve şamandıraların inşaatlarının ve işletmelerinin özel şirketlere verileceği ilan edilmiştir. İhale şartnamelerinde, şamandıraların yaklaşık 5 ton ağırlığında beton bloklar ile deniz dibine sabitleneceği, teknelere teknik altyapı hizmetlerinin karşılanacağı, katı atık ve atıksuların firma tarafından yapılacağı belirlenmiştir.
Bahsedilen koylarda belirlenen bağlama alanları dışında hiçbir noktaya her türlü teknenin, başta günü birlik tur tekneleri, balıkçı tekneleri, rekreatif gezi amaçlı tekneler dahil demir atması ve bağlanması yasaklanacaktır. Belirlenen noktalara teknelerin bağlanması da işletmeci firma tarafından ücretlendirilecektir. Bahsedilen noktalara yüksek sezonda toplam olarak yaklaşık 4000 teknenin giriş çıkış ve parklanma yaptığı dikkate alınırsa ortada büyük bir mağduriyet ve karmaşa oluşacağı aşikardır. Ayrıca, Bakanlık tarafından hazırlanan “Fethiye Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi Göcek Körfezi Mapa, Şamandıra ve Çevre Koruma Projesi” daha önce yine aynı Bakanlıkça yürütülen “Türkiye’nin Deniz ve Kıyı Koruma Alanları Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında hazırlanan “Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi Göcek-Dalaman Koylarında Tekne Bağlama Sisteminin İşletilmesi Fizibilite Analizi”ne göre araştırmalar sonucu ortaya çıkan ve en ideal işletme modeli olarak sunulan koyların taşıma kapasiteleri dikkate alınarak koyları ziyaret edecek bütün teknelerin; var olan şamandıra sayısına göre kalmak istenilen süre kadar bağlanmalarına izin verilmesi ve tüm koyların belirlenmiş tekne bağlama kapasitesine göre markalanması uygulamalarına da aykırı düşmektedir.
“Bu Alanların Doğal Haliyle Korunmasını Talep Ediyoruz”
Özellikle pandemi döneminde yoğunluğu daha da artan; kontrolsüz kullanımlar sebebiyle su kalitesinin bozulmaması, denizaltı biyoçeşitliliğin azalmaması, en büyük karbon yutak alanlarından olan ve oksijen-besin kaynağı olması sebebiyle denizlerin ormanları olarak tanımlanan deniz çayırlarının zarar görmemesi amacıyla Bakanlık tarafından yeni düzenleme getirilerek ihale edilen ve edilecek olan mapa ve şamandıra sistemlerinin iyileştirilmesi ve mevcut kapasitesinin korunması gerekirken ilave olarak yaklaşık 400 tekne bağlama kapasiteli mapa, tonoz ve şamandıraların inşa edilmesi deniz dibinde tahribata yol açacak ve koylardaki kirletici kaynakların artması ile birlikte ekosistem üzerinde biyolojik yükün fazlaca artmasına ve sonuç olarak flora ve fauna sistemlerinde bozulmalara neden olacaktır. Yapılan faaliyetlerin adete bir tekne bağlama iskelesi, yat mola noktası ve marina kapsamına girdiğinden, yürürlükteki 1/25 000 ölçekli Fethiye Göcek Çevre Düzeni Planı ve Hükümlerine aykırılık teşkil ettiği, 3194 Sayılı İmar Kanunu ve Uygulama Yönetmeliklerine aykırılıklar oluşturduğu, 3621 Sayılı Kıyı Kanunu ve Uygulama Yönetmeliklerine aykırılıklar oluşturduğu, Göcek Körfezi Yönetim Planına aykırılıklar oluşturduğu, Göcek Körfezi Taşıma Kapasitesi Raporuna aykırılıklar oluşturduğu, Diğer alanlardaki koylarda henüz Yönetim Planı ve Taşıma Kapasitesi Raporu henüz oluşturulmadığından kullanım kararlarının belirsizlikler yaratarak doğal alanlarda tahribat yaratacağı endişeleriyle, Türkiye Cumhuriyeti Devleti olarak imza koyduğumuz başta Barcelona Sözleşmesi olmak üzere birçok çevre değerlerinin korunmasını içeren sözleşme hükümleri kapsamında itiraz ediyor ve yapılan çalışmaların Fethiye Kent Konseyi olarak iptal edilmesini, Özel Çevre Koruma Bölgesi olarak Bakanlar Kurulu Kararıyla tescil edilmiş bu alanların doğal haliyle korunmasını talep ediyoruz” denildi. Ortak açıklamadan sonra Göcekli bir bayan koylarımız bizim, biz koylarımızı hiç kimseye vermeyeceğiz” dedi. Eylem alkışlarla sona erdi.
Haber Servisi
