Türkiye’nin yaş sebze ve meyve üretiminde söz sahibi kentlerinden Fethiye ve Seydikemer İlçelerinde domatesin kilogram fiyatının 2 ile 3 TL arasında satılması üreticileri üzdü. Karaçulha Sebze ve Meyve Halinde 2 ile 3 TL arasında değer bulan domatesin üreticileri bu fiyatlarla zarar ettiklerini belirterek yetkililerden yardım istediler.
Örtü altı yaş sebze ve meyve üretiminde büyük pay sahibi Fethiye ve Seydikemer ilçelerinde domates üreticisi dertli. Bir taraftan artan maliyetler karşısında kara kara düşünen domates üreticisi, bir darbe de ürettiği mahsulün para etmemesinden yana zor duruma düştü. Muğla Büyükşehir Belediyesi Karaçulha Sebze ve meyve halinde domates 2 ile 3 TL arasında ürününü satan üreticiler, “Düşenin dostu olmazmış. Bir yandan doların ve altının kat be kat artması sonucu masraflarımızda iki katına çıktı. Bir yandan da bize maliyeti en kötü ihtimalle 2 ile 2,5 TL olan domatesi bir aynı fiyata zorla satıyoruz. Ağzını açan yetkililer ülkenin kalkınması için üretim şart diyorlar. Bu koşullarda biz nasıl üretim yapacağız” ifadelerinde bulundular.
Karaçulha Toptancı Haline yetiştirdiği domatesleri satmak için erken saatlerde geldiğini ve kendilerine domatesin üretim maliyetinin 2 ile 2,5 TL’ye maal olduğunu belirten domates üreticisi Gürhan Çalışkan, “Domates maalesef bu sene bizi üzüyor, fiyatlar çok düşük. Alım çok zayıf. Şuan da 2 ile 2,5 TL arasında alıcı bulabiliyoruz. Zararına çalışılıyor. Üretici bu sene zarar ederse önümüzdeki sene domates yapmayacak. Çiftçi yapmayınca büyükşehirlerimiz dahil tüketicilerimiz domates bulamayacak. Bunlara çözüm bulunmasını talep ediyoruz” diye konuştu.
Çiftçinin ürün satabilme güvencesine sahip olmasının önemine değinen Çalışkan, “Ben Çamköy Mahallesinde domates üreticiliği yapıyorum. 3 dönüm seram var. Tamamen geçim kaynağım bu. Üç tane okula giden çocuğum var. Hepsi benim elime bakıyor. Bunun yanında dolar, Euro ve altın almış başını gidiyor. Bizim ülkemizde Türk Lirası geçmiyor. Herşey dolara vi diğer para birimlerine bağlı. Dolar fiyatı yükseldiği an, her şeye anında zam geliyor. Gübrenin fiyatı olmuş en kötüsü 350 TL. Mazot almış başını gidiyor. Bizim kendi yediğimizi içtiğimizi zaten hesaba katmıyorum. Allah’a emanet bir şekilde yaşıyoruz. Hiç kimse üreticiyi düşünmüyor. Herkes seçim zamanı gelince buraya nutuklar atıyor. Seçimler geçiyor. Bir Allah’ın kulu “Sizinde ne derdiniz var?” diye soran olmuyor. Ülkenin kalkınması için herkes üretim diyor. Nasıl üretim bu. Hazır ki ürettiklerimizin karşılığını alamıyoruz biz. Domatesin halde belli bir fiyatı olsun, satabilme güvencesi olsun. Halde çiftçiler traktörlerle dolanıyor, acaba 10 kuruş daha fazlaya satabilir miyim diye. Maliyeti 2 buçuk lira olan domatesi 2 buçuk 3TL’ye zorla satıyoruz. Bu durum üreticiyi zarara uğratıyor. Bu sene yaptığı masrafı dahi alamayacak. Hem üreticiyi hem de tüketiciyi üzmeyecek yeni kararlar alınmasını bekliyoruz” dedi.
“Masraflarımız Ağır”
Bir başka domates üreticisi Şükrü Zor ise üretim masraflarının artmasından dert yandı. Çiftçinin üretim yapabilmesi için desteklenmesi gerektiğini söyleyen Zor, şunları kaydetti; “Domatesin maliyeti 2 buçuk lira ama şu anda 2 buçuk 3 TL’ye zorla satıyoruz. Çiftçiyle ilgilenen yok. Çiftçi bitik durumda, destek yok. Masraflarımız ağır. Fidan, gübre, ilaçlar çok pahalı. Her şeyin fiyatı yükseliyor. Domates düşüyor” ifadelerinde bulundu.
“Tahlil Sorunlarının Çözülmesi Ve İhracatın Artması Gerekiyor”
Üreticilerin omuzlarında yükün her geçen gün arttığını ve çiftçinin dayanacak gücünün kalmadığını belirten Fethiye Ziraat Odası Başkanı Kenan Karayiğit, “Karaçulha toptancı halinde fiyatlara baktığımız zaman domatesin fiyatı 2,5 ve 3 TL arasında değişiyor. En büyük sebebi ihracatın çok yavaş olması… Duyumlarımıza göre Rusya bizim yaptığımız tahlilleri kabul etmiyor. Kendisi tahlil yapmak şartıyla tırlarımızı sınır kapısından sokuyor. Bu da tırlarımızın bir hafta orada beklemesi demek. Buda Domatesin suyunun çıkmasına neden oluyor. Bu durum limonda da aynı… Büyük bir sıkıntı… Tahlil sorunlarının çözülmesi ve ihracatın artması lazım” dedi.
“Bu Şartlarda Çiftçilik Nasıl Yapılır?”
Başkan Karayiğit, “Siz de biliyorsunuz, doların durumu her şeyin zamlanması demek. Her geçen gün akaryakıta, gübreye ve ilaca zam geliyor. Ne yapsın bu çiftçi? Buğday ihracatı yavaş… 2,5 liraya satılan domates kurtarır mı? Hayır. En kötü 3,5- 4 TL maliyeti var. Çiftçi emeğine mi yansın harcayacağı parayı mı düşünsün? Bayiler elinde ki gübreyi vermek istemiyor. Onlar da haklı. Depoda ki gübreyi verdiği zaman sattığı fiyattan yeniden gübre alamayacak. Çiftçi ‘gübre fiyatları düşer mi? ‘ diye soruyor. Düşmez. İleride gübre yok olabilir. Nasıl şimdi bazı yerlerde şeker yok, onlar da yok olabilir. İl koordinasyon kurulunda aldığımız kararlardan Ankara’ya iletiyoruz. İnşallah Ankara’da ilgili Bakanlıklarda bu konular görüşülüp çözüme kavuşturulur. Biz de buradan çiftçimize müjdeli haberi veririz. Bir gübrenin 480 lira olduğu yerde çiftçilik nasıl yapılır benim aklım ermedi. Eren varsa bana da akıl verirse sevinirim” ifadelerini kullandı.
Haber Servisi
